Wist je dat een honingbij wel 40.000 kilometer moet vliegen (dat is helemaal de Aarde rond!) voordat hij genoeg honing heeft verzameld om er een pot mee te vullen? En dat Arnhem onlangs is uitgeroepen tot de bijenvriendelijkste gemeente van Nederland? Er valt nog zoveel te ontdekken over de bij, hoogste tijd om er een thema-uitstapje aan te wijden. Bijzonder: in iedere provincie gebeurt er wel iets BIJzonders op dit gebied. Leuk idee voor de Dag van de Aarde?
Tekst: Yvonne Koop
Waddeneilanden
Bijenraadsel
Op Texel woont Jacco met zijn bijenvolken. Deze gepassioneerde imker kan geweldig vertellen over zijn zwermen, hoe ze leven en zichzelf als bijenvolk in stand houden. Op Texel is onder meer nog de zwarte bij te vinden, dit is een oorspronkelijke oerbij die met uitsterven wordt bedreigd. De bijen van Jacco maken natuurlijke honing, maar ook andere producten zoals Texelse propolis tinctuur: een natuurlijk antibioticum. Jacco geeft excursies maar op verzoek ook privé-workshops | www.bijenraadsel.nl
Bijenpark
In de royale bijenstal in het Bijenpark in Midsland kun je terecht voor diverse workshops en cursussen. Er wordt geïmkerd met bijen die publieksvriendelijk zijn. De 33 zonnepanelen op het dak geven voldoende energie om het binnen aangenaam op temperatuur te houden. De bloemenweide is belangrijk voor de honingbijen en wilde bijen, die het moeilijk hebben door het vele kale grasland op het eiland. Twee vijvers zorgen voor voldoende drinkwater voor weidevogels, vlinders en bijen. | www.bijenparkterschelling
Friesland
Bijenbaas
Een van de mooiste natuurgebieden in Friesland is het Nationaal Park de Alde Faenen. Dit is een ruim 4000 hectare groot laagveenmoeras waar wel 450 soorten planten voorkomen en meer dan honderd soorten vogels broeden, waaronder de zeearend. Op een klein eilandje staan de bijen van Bijenbaas. Deze landelijke organisatie wil er zeker van zijn dat er voldoende ruimte en natuur blijft voor haar bijen – en voor andere dieren, planten en bomen. Daarom wordt voor elke verkochte pot honing één vierkante meter natuur aangeschaft. | www.bijenbaas.nl
Groningen
Stadsimker Groningen
Ga mee op bijensafari in de bijenstal van Stadsimker Groningen. Hij laat zien hoe je honing kan oogsten en wat je moet doen om niet gestoken te worden. Er is ook een kijkkast met een levend bijenvolk. Daarin kun je veilig van heel dichtbij naar de bijen kijken en zoeken naar de koningin.
De bijenstal staat in de bloemrijke tuinen van Stadsboerderij de Wiershoeck. Hier kun je vrij rondwandelen. Er is ook een labyrint en een heel groot bijenhotel. | www.stadsimker.nl
Drenthe
Imkerij Rolde
Wie zich een hele dag lang een echte imker wil wanen, kan regelmatig terecht bij deze imkerij. Na een presentatie en een uitleg van een bijenkast volgt er een geheel verzorgde lunch. Dan wordt het tijd om richting de velden te gaan om in de bijenkast te werken. Bij terugkomst gaan de deelnemers de honing ontzegelen, slingeren en oppotten. Aan het einde van de dag is de pot zelfgemaakte honing klaar! Deze dagcursus is ook voor kinderen vanaf 12 jaar geschikt. | www.imkerijrolde.nl
De Bijenhoff
Midden in hartje Frederiksoord vind je De Bijenhoff, een prachtig natuurpark met uniek doolhof. Hier kun je heerlijk (ver)dwalen in de natuur. Lopend langs het Natuurpad ontdek je hoe belangrijk de bij is voor ons eco-systeem. Op het terrein bevindt zich een bijencentrum met imkerij. Deze is alleen op afspraak te bezoeken voor groepen en educatieve doeleinden. De bijenkasten staan daarom op het speciale bijen-erf (niet toegankelijk voor publiek) en achter in het park. | www.bijenhoff.nl
Overijssel
Dorpsboomgard Heino
Deze Dorpsboomgaard is vrij toegankelijk en er staan een groot aantal oude fruitrassen (hoogstam). Er zijn appels, peren, notenbomen, kwee, mispel en diverse bessen. Verder heeft de bijenvereniging er een bijenstal. Het gras wordt beheerd als bloemenweide met oog voor biodiversiteit. De gemeente maait het gras tweemaal per jaar en het gemaaide gras wordt afgevoerd om de grond te verschralen. Een wisselend deel van het gras blijft staan om een grotere diversiteit in bloemen en insecten te krijgen. | www.dorpsboomgaardheino
Imkerij De Zwerm
Een kleinschalig en ambachtelijk bedrijf gelegen in het middelpunt van de ‘Groene Driehoek’: de plek waar de drie groene provincies Overijssel, Drenthe en Friesland aan elkaar grenzen. Het hele jaar door reist de imker de bijenvolken achterna. In het voorjaar worden de bijenvolken naar de Weerribben gebracht voor de wilgenkatjes en de Noord-Oost Polder voor de bestuiving van kers, peer en appel. In het najaar eindigt de reis op de prachtige Havelterheide. Elke zaterdag is de imkerij van 10.00 tot 17.00 uur geopend. | www.imkerijdezwerm.nl
Gelderland
Het Bijenhuis
In Wageningen staat het grootste bijenbelevingscentrum van Nederland. Hier maakt de bezoeker kennis met de wereld van de honingbij. Loop mee met de imker door het bijenpark met diverse kleurrijke bijenkasten, geniet van de geurende bloemen en rondzoemende bijen. Trek een imkerpak aan en maak een bijenkast open om te zien hoe de bijen samenwerken. Loop mee in een rondleiding door de honingproductieruimte en bijenwasruimte. | www.bijenhuis.nl
Utrecht
Bloeyendael
Dit natuurpark ligt aan de oostkant van de stad en wordt begrensd door Fort De Bilt-Zuid, het riviertje de Biltse Grift, kantorenpark Rijnsweerd-Noord en het Provinciehuis.
Het circa 8 hectare grote park heeft zich ontwikkeld tot een fraai natuurgebied met een interessante flora en fauna. Geen gladgeschoren gazonnen en picknickplaatsen, wel prachtige wandelpaden, bloemenweiden, een heemtuin, een wildakker, een waterlelievijver en een imkerij. | www.bloeyendael.nl
Bijentuin
In Driebergen is een bijentuin gemaakt op een prachtige plek op landgoed Kraaybeekerhof in Driebergen. In 2011 mochten vrijwilligers hier een bijenstal bouwen en een drachtplantentuin aanleggen met speciale, voor de bijen aantrekkelijke, planten, struiken en bomen. De aanleiding was de dramatische sterfte van volken en de achteruitgang van de vitaliteit van de bijen. Inmiddels huizen er twaalf bijenvolken waarvan de meesten in de bijenstal zelf staan, de anderen verspreid in de tuin, gehuisvest in verschillende typen bijenwoningen.
Flevoland
Imkerij Kirstenbosch
Hier worden de bijen gehouden op een natuurlijke manier, met zo min mogelijk beïnvloeding van de mens. Rondom het huis is een siertuin aangelegd naar het voorbeeld van Piet Oudolf: met siergrassen en weelderige planten die goed zijn voor alle soorten bijen (wilde bijen, hommels en honingbijen), maar ook voor vlinders en zweefvliegen. Ingebed in het 1500 m2 grote kruidenrijk grasland met boomgaard – zeer waardevol voor bijen en zweefvliegen – is nog een zone met vruchtstruiken. Tussen al dat moois ligt het grote terras, waar je kunt genieten van een kop thee met lekkers. | www.imkerijkirstenbosch.nl
Noord-Holland
Het Nieuwe Bijenpark
Dit complex bestaande uit twee tuinparken ligt in het groengebied De Tuinen van West en het Oude Bijenpark aan de Sloterweg in Amsterdam. Beide parken zijn aangelegd in Engelse landschapsstijl en ruim van opzet. Ze omvatten zowel siertuinen als imkertuinen voor bijenhouders. Bij het tuinieren wordt rekening gehouden met de bijen door te zorgen voor voldoende bloeiende planten en geen bestrijdingsmiddelen te gebruiken.
De parken bieden ook onderdak aan de Amsterdamse Vereniging tot Bevordering van de Bijenteelt (AVBB). Deze heeft op het Nieuwe Bijenpark een imkermuseum dat op afspraak te bezoeken is.| www.bijenpark.nl
Imkerij Regina
Deze imkerij verkoopt verschillende soorten honing. De meest bekende is de bloemenhoning uit Schagen en omstreken. Dit is lokale honing uit de kasten die de imkerij onder meer in Callantsoog, ’t Zand, Waarland, Dirkshorn en Schagerbrug heeft staan. Tevens worden aanverwante honingproducten verkocht zoals honingwijn, honingkoek, honingsnoep, kaarsen, en propolis producten. | www.imkerijregina.nl
Zuid-Holland
Ambrosiusgilde
De naam van de plaatselijke vereniging van imkers voor de regio Rotterdam komt van de Heilige Ambrosius. Op een dag toen hij als baby in zijn wieg lag te slapen, vlogen bijen zijn mond binnen. Toen ze weer naar buiten kwamen, vlogen ze omhoog naar de hemel. Het was een voorspelling van zijn grote gave van het woord, en dit feit maakte hem tot patroonheilige van de bijenhouders. De vereniging leidt onder meer nieuwe imkers op en geeft cursussen. | www.ambrosiusgilde.nl
Avonturenboerderij Molenwaard
Fien & Teun, twee vrolijke boerenkinderen, ontdekken al spelenderwijs het Hollandse landleven op de boerderij in het dorpje Molenwaard. Hier beleven ze de leukste avonturen met hun vriendjes Sebastiaan het varken, Rosa de koe en Pim de hond en leren ze van alles over het verzorgen van dieren, de natuur en de herkomst van voedsel. Ook het leven van de bijen komt aan bod. Een leuk, educatief uitje voor families met kinderen in de leeftijd van 2 tot 8 jaar. | www.avonturenboerderij.nl
Zeeland
Imkerij Poppendamme
Al 25 jaar een begrip op Walcheren. Aan een mooie binnenweg ligt de imkerijwinkel met expositieruimte. Op het terras kan genoten worden van koffie met gebak, een kopje honingthee of een heerlijk honingijsje.
In de expositieruimte zijn de bijen veilig achter glas aan het werk te zien. Ook is er een kleine tentoonstelling over de bijenhouderij en draait er een leuke en informatieve film over de wondere wereld van de honingbij. | www.imkerijpoppendamme.nl
Brabant
Bijenteeltmuseum
Door de overname van oude imkergereedschappen, honingpersen en waspersen en een grote hoeveelheid oude korven en bijenkasten kon imkerij Ecopoll een prachtig museum inrichten. De collectie bestaat onder meer uit een oude boompers uit 1781 en diverse honingpersen en waspersen uit de periode van 1840 tot medio 1900. Daarnaast zijn er vele oude imkergereedschappen te zien zoals bijvoorbeeld oude korfmessen en gereedschappen om bijenkorven te vlechten.
Ook is er een grote collectie honingpotten, pijpen en berokers, ontzegelmessen, oude imkerkappen, voederbakken en honingslingers. Een bijzonder onderdeel vormen de Perzische Vliegtegels die dateren van omstreeks 1600. | www.ecopoll.nl
Limburg
BEEing Pure
Neem een kijkje in de (bij)keuken van imkerij BEEing Pure. Tijdens het bezoek neemt imker Kenny de bezoekers mee naar zijn bijen. Hij vertelt over het mysterieuze gedrag van de bijen, geeft een veilige blik in de bijenraten, verklapt wat een imker precies moet doen voor lekkere honing en natuurlijk mogen bezoekers ook van het resultaat proeven: de heerlijke honing van BEEing Pure! Tijdens de proeverij staat er koffie en thee klaar. | www.beeingpure.nl
Imkerij Immenhof
Natuurlijk genieten op de imkerij: wandel door de tuinen langs een 70 meter groene verticale wand. Geniet van een biologische kop koffie vanuit schommelbanken, hangstoelen, een 100 procent gerecycled gemaakt houten huisje, terrassen tussen de planten en wilde bloemen. Neem een kijkje in de hangmattentuin, omringd door allerlei verschillende kleuren rozen en wilde bloemen. Kijk vanuit de schommelbanken en schommels naar de mooi gemetselde solitaire bijen- en insectenhotels rondom de hangmatten. Imkerij Immenhof gaat biologisch en ecologisch te werk. Bij de aanleg is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van gerecyclede materialen. Zo wordt ook het regenwater opgevangen ter bevloeiing van planten en het spoelen van de toiletten in het bezoekerscentrum. | www.imkerij-immenhof.nl
